Çölyak hastalığı nedir?

Sık görülen hastalıklar arasında bulunan Çölyak hastalığı, yaş veya genç herkeste görülebilir. Çölyak hastalığı (ya da Gluten Enteropatisi), bağırsaklardaki sindirimi sağlayan villus (tüysü oluşumlar) denilen yapıların bozulmasına sebep olan ve dolayısıyla da yiyeceklerdeki besinin emilmesini engelleyen ve ince bağırsakta hasarlar oluşturan bir sindirim sistemi hastalığıdır. Bu hasara buğday, arpa, çavdar, yulaf gibi tahılların içerisinde bulunan guluten isimli bir protein neden olmaktadır.

Çölyak hastalığı genetik bir hastalıktır. Ailevi kalıtım söz konusudur. Hastalık yaşamının her hangi bir bölümünde ortaya çıkabilmektedir. Çölyak, vücutta immunolojik cevabı tetikleyen çevresel (gluten tüketimi) ve genetik faktörlerin birlikte rol oynaması sonucunda ortaya çıkar. Çölyak hastalığın oluşması için hem genetik yatkınlık hem de çevresel faktör olan glutenli gıdalar tüketmekle kendini gösterir.

Anne sütünün verilmemesi, kullanılan mamanın türü, günlük alınan gluten miktarı, tüketilen tahıl tipleri, uzun süreli antibiyotik kullanımı gibi nedenlerin hastalığı tetiklediği bilinmektedir.



Çölyak Hastalığının belirtileri nelerdir?

Hastalık bazen yıllarca hiç belirti vermeyebilir veya çok hafif seyredebilir. Hastalık tipik belirtilerle başlayabileceği gibi çok hafif belirtilerle de seyredebilir.

Çölyak olan çocuklarda özellikle karın ağrısı, karında şişlik, ishal, huzursuzluk, iştahsızlık, enfeksiyonlarda artış ve gelişme geriliği, kusma, kilo alamama ve boy uzamasında yavaşlama gibi tipik belirtilerle ortaya çıkabilir. İleri yaşlarda hastalığın belirtileri daha geniş görülebilir.



Yetişkinlerde Çölyak belirtileri:

Karın bölgesinde öne doğru şişkinlik, Yaşa göre kilo azlığı, Kas zayıflığı, Kansızlık, Dışkıda anormallik, büyük tuvalet ihtiyacının artması, İshal, Kusma, Bezginlik, Nedeni bilinmeyen karaciğer hastalıkları, Büyüme geriliği, Ağız içinde oluşan aftlar, İştahsızlık, gaz şikayetleri, Eklem ve kemik ağrıları, Sinirlilik, Ciltte kaşıntılı döküntüler



Çölyak Hastalığının tedavisi nedir ?

Tek tedavi yöntemi uzman hekim tarafından önerilen gluten içermeyen besinlerle beslenmektir. Gluten buğday, arpa, çavdar ve yulafta bulunduğu için bu gıdalardan ömür boyu uzak durmak gereklidir.

Çölyak hastası normal ekmek, makarna, pasta, börek, bisküvi ve benzeri çok sayıda gıdayı yememek durumundadır. Mısır unu, pirinç unu, soya unu, patates unu gibi maddeler gluten içermediği için rahatça tüketilebilir. Çölyak hastaları gluten unundan yememelidir.