Aşure günü ne zaman?
Aşure günü nedir? Her yıl hicri takvime göre Muharrem ayının onuncu günü müslümanlar tarafından Aşure Günü ya da Aşura Günü olarak kabul edilir
Aşure günü nedir?
Her yıl hicri takvime göre Muharrem ayının onuncu günü müslümanlar tarafından Aşure Günü ya da Aşura Günü olarak kabul edilir. Aşure gününde binlerce kişi hazırladıkları aşureleri dağıtır.
AŞURE GÜNÜ NE ZAMAN?
Diyanet İşleri Başkanlığı’nın 2020 dini günler takvimine göre Aşure Günü bu yıl 29 Ağustos 2020 Cumartesi gününe denk geliyor. Yani Muharrem ayının onuncu günü 29 Ağustos 2020 Cumartesi günü olacak.
Muharrem ayının onuncu günü İslam öncesi dönemden itibaren de birçok din ve inanç tarafından özel bir gün olarak görülürdü.
Aşure Nedir?
Hicri takvime göre Muharrem ayının onuncu günü Aşure günüdür. Kelimenin de Arapça'da on sayısıyla aynı yani "aşr" kökünden geldiği bilinmektedir.
Aşure gününde neler yaşanmıştır?
Cennetten yeryüzüne indirilen Hz. Adem'in tövbesinin bu günde kabul edildiği, Hz. Nuh'un gemisinin bu günde Cudi dağına oturduğu ve müminlerin bu günde kurtulduğu, Hz. Musa ve kavminin Aşura gününde Firavun'un zulmünden kurtulduğu, Hz. İsa ve Hz. Musa'nın bu günde doğduğu, Hz. Yunus'un balığın karnından Aşura günü kurtulduğu, Hz. Süleyman'a güç ve mülkün bugünde verildiği, gibi birçok önemli olayın bu günde meydana geldiğine inanılmaktadır.
Aşure gününde oruç tutulur mu?
Yahudiler Hz. Musa'nın Aşure gününde Firavun'un zulmünden kurtulduğu için bugünü oruç tutarak geçirmektedirler. İslam öncesi Arap toplumunda da Aşure gününde oruç tutulurdu ve Hz. Peygamber'in de Ramazan orucu farz kılınana kadar Aşure orucuna devam ettiği ve çevresindekilere de bunu emrettiği sahih rivayetlerle bilinmektedir.
Ramazan orucu farz kılındıktan sonra ise Hz. Peygamber'in bu konudaki uygulaması değişmiştir. Bir hadiste "Aşure cahiliye devri insanlarının oruç tuttuğu bir gündü. Fakat Ramazan orucu farz kılınınca Rasûlullah'a Aşure konusu sorulmuş, O da 'Aşura Allah'ın günlerinden bir gündür, dileyen bu günde oruç tutsun, dileyen tutmasın' buyurmuştur." şeklinde tavsiyesi bulunduğu söylenmektedir.
Ramazan orucu farz kılındıktan sonra Allah Rasûlü SAV Aşure orucuna bir müddet ara verse de daha sonraları zaman zaman bugünde oruç tuttuğu bildirilir. Ancak bu oruç hakkında Hz. Peygamber SAV'in önemli bir uyarısı vardır.
Yahudileri taklit etmemek ve hurafelerin dine girmesini engellemek için sadece Muharrem'in onuncu günü değil, dokuz, on ve on birinci günlerinde peş peşe oruç tutulmalıdır.
Kerbela ve Aşure
İslam tarihinin en acı olaylarından ve yüzyıllardır Müslümanların matem tutmalarına sebep olan Kerbela olayı da 10 Muharrem Hicri 61 Miladi ise 1 Ekim 680 yılında yani Aşure gününde meydana gelmiştir.
O güne dek Hz. Musa'nın kurtulması ve Hz. Nuh'un gemisinin Cudi Dağına oturması vb. sebeplerle hep "şükür günü" olarak anılan Aşure Kerbela olayından sonra artık bir matem günü olarak kalacaktır.
Aşure yemeği ve Osmanlı'da Aşura
Çok eskilerden beri devam etmekte olan Aşure pişirme geleneği Osmanlı döneminden kalma bir gelenektir. Müstehap olarak hükmedilen Aşure orucunun tutulduğu bu günün özelliklerinden biri de bugün tatlı olarak isimlendirilen Aşure aşının pişirilip dağıtılmasıdır.
Aşure pişirme geleneği Osmanlıdan günümüze değin gelmiştir. Osmanlı sarayının öncülük ettiği bu gelenekte devasa kazanlarda günler öncesinden başlayan hazırlıklar eşliğinde aşure pişirilirdi. Hazırlanan aşureden ilk olarak padişah, harem halkı ve daha sonra da devlet ileri gelenlerine ve imaretlere dağıtılması adetti.
Aşureler Talimhane Meydanı'na sıra sıra dizildikten sonra Matbah-ı Amire imamı dua ederdi. Ardından "âmin" diyen halka parmaklıklı kapılar açılır, her kazanın önünde kuyruklar oluşur ve beraberinde getirdikleri kaplara Aşure doldurulurdu.
AŞURE MALZEMELERİ NELER?
Lezzetli bir aşure hazırlamak isteyen kişilerin kullanabilecekleri malzemeler ise şöyle:
• 500 gram buğday
• 1 su bardağı kuru fasulye
• 1/2 su bardağı nohut
• 1 çay bardağı kuru üzüm
• 10 adet kuru kayısı
• 10 adet kuru incir
• 1 paket vanilya
• 1/2 su bardağı fındık
• 1 adet orta boy elma
• 4 adet karanfil
• 1,5 su bardağı toz şeker
• 5 su bardağı sıcak su
• 1 su bardağı süt
• 1 adet nar
• 1/2 su bardağı ince çekilmiş ceviz içi
1 yemek kaşığı tarçın
AŞURE TARİFİ
Buğday akşamdan iyice yıkanır. Yıkanmış buğdayın üzerini kapatacak şekilde 4 bardak su eklenir ve sabaha kadar bekletilir.
Kuru fasulye ve nohut akşamdan ıslanır. Akşamdan yıkanıp ıslanan buğday tekrar yıkanarak bol su ile haşlanır. Nohut ve fasulye ayrı ayrı haşlanır.
Süsleme için kullanılacak olan kayısı, incir gibi kuru meyveler minik minik doğranır. Fındık ve ceviz havanda (havanınız yoksa bir poşete koyularak ) dövülür.
Kaynamaya başlayan buğdayın köpüğü alınır. Buğday koyulaşana kadar iyice kaynatılır. Kaynama süresi 1- 1,5 saati bulabilir. Haşlandıkça artan buğday gerekirse başka bir tencere boşaltılır ve zerine sıcak su eklenebilir. Koyulaşan buğdayın suyu beyaz kıvam alınca suyu kontrol edilir. İçine pirinç ilave edilerek 5 dk kaynatılır.
Pirinçle kaynayan buğdaya kaynama esnasında sırasıyla fasulye ve nohut suyu süzülerek eklenir ve kaynatılır. Aşure malzemeleri eklendikten sonra aşure sürekli karıştırılır. Pirinç, fasulye ve nohutla birlikte kaynayan buğdaya yıkanmış kuru üzüm eklenir şişene kadar pişirilir. Doğranmış kayısılar eklenir ve karıştırılarak kaynatılır. İncir aşureyi karartacağı için içine eklenmez. Dövülmüş fındık ve ceviz eklenir kaynatılır. Bir fiske tuz eklenir.
Malzemeler eklenince koyulaşan aşureye sıcak su eklenebilir. 1 bardak sıcak suda 2 çubuk tarçın, 2-3 karanfil demlenir. Demlenen tarçınlı su süzülerek aşureye eklenir. Portakal kabuğu rendesi ve portakal suyu eklenir, kaynatılır. 1 bardak süt eklenerek karıştırılarak kaynatılır ve en son şeker eklenerek 10-15 dk kaynatılır. Malzemeler şekerle kıvamını alınca altı kapatılır ve kaselere doldurulur.
Kaselere alınan aşure ılıyınca zevke göre süslenir. Kuru incir, kuru kayısı, dut kurusu, dolmalık fıstık, kuş üzümü, iç badem ile süslenen aşurenin lezzetinin arttırmak için yeni bahar ve tarçın gezdirilir. Arzuya göre sıcak veya soğuk servis edilir.